AI tạo sinh trong sáng tác nhạc: Khi trí tuệ nhân tạo đồng hành cùng âm nhạc

AI tạo sinh (generative AI) là một lĩnh vực của trí tuệ nhân tạo cho phép máy tính tự động tạo ra nội dung mới dựa trên việc học hỏi từ dữ liệu có sẵn. Trong lĩnh vực âm nhạc, AI tạo sinh có thể phân tích hàng nghìn bản nhạc mẫu, nhận diện các mô hình giai điệu, hòa âm, phong cách... rồi từ đó sáng tác nên những giai điệu mới. Điều này đang tạo nên một cuộc cách mạng trong sáng tác âm nhạc: AI có khả năng tạo ra những tác phẩm nguyên bản, chất lượng cao với sự can thiệp tối thiểu của con người​ globenewswire.com. Trước đây, việc sáng tác và sản xuất nhạc đòi hỏi rất nhiều thời gian, nguồn lực và kỹ năng chuyên môn; nhưng với AI tạo sinh, người nhạc sĩ nay có thêm một “trợ lý ảo” đắc lực hỗ trợ gợi ý ý tưởng, viết hòa âm, thậm chí thử nghiệm các phong cách âm nhạc mới một cách nhanh chóng.

Xu hướng ứng dụng AI trong âm nhạc ngày càng mạnh mẽ. Thị trường AI tạo sinh trong âm nhạc trên thế giới đã đạt giá trị khoảng 642,8 triệu USD vào năm 2024 và dự kiến bùng nổ lên đến 3 tỷ USD vào năm 2030 – tương ứng tốc độ tăng trưởng gần 29,5% mỗi năm​ globenewswire.com. Những con số ấn tượng này cho thấy ngành công nghiệp âm nhạc đang đặt nhiều kỳ vọng vào AI sáng tác nhạc. Không chỉ các hãng thu âm hay studio lớn, mà ngay cả nghệ sĩ độc lập và doanh nghiệp khởi nghiệp cũng đang tìm cách tận dụng AI để nâng cao hiệu quả và mở rộng khả năng sáng tạo trong âm nhạc.

Ứng dụng thực tiễn của AI trong sáng tác nhạc

AI tạo sinh hiện đã thâm nhập vào nhiều khâu của quy trình sản xuất âm nhạc. Dưới đây là một số ứng dụng thực tiễn nổi bật của AI trong sáng tác nhạc hiện nay:

Hình 1: AI (Robot) cùng sáng tác nghệ thuật và âm nhạc

• Tạo beat và nhịp điệu tự động: Với khả năng học từ hàng loạt mẫu trống và nhịp điệu, AI có thể tự động tạo ra beat (nhịp trống) theo phong cách mong muốn chỉ trong vài giây. Điều này đặc biệt hữu ích cho các nhà sản xuất nhạc hip-hop, EDM... khi họ cần ý tưởng nhịp điệu mới. Thay vì phải tự lập trình trống từ đầu, AI có thể gợi ý sẵn những pattern trống độc đáo, giúp rút ngắn thời gian thử nghiệm và cho phép nghệ sĩ tập trung hơn vào giai điệu và ca từ.

• Gợi ý giai điệu và hợp âm: AI có thể đề xuất các giai điệu mới dựa trên một đoạn nhạc hoặc phong cách cho trước. Ví dụ, nếu bạn đang bí ý tưởng cho câu hook của bài hát, một mô hình AI được huấn luyện tốt có thể tạo ra vài gợi ý giai điệu để bạn tham khảo. Tương tự, AI cũng có thể gợi ý hợp âm (chords) phù hợp cho một giai điệu có sẵn, hoặc đề xuất các tiến trình hòa âm theo phong cách nhạc blues, jazz, pop... Nhờ đó, người sáng tác có thêm nhiều lựa chọn để phát triển tác phẩm của mình.

• Hỗ trợ phối khí và hòa âm: Trong khâu phối khí (arrangement), AI tỏ ra hữu ích khi có thể đề xuất cách dàn dựng bài nhạc. Chẳng hạn, từ một giai điệu piano đơn giản, AI có thể phối thành bản nhạc nhiều nhạc cụ, thêm phần đệm dây, trống, bass sao cho phù hợp với phong cách (cổ điển, EDM, acoustic...). Một số hệ thống còn có khả năng phối hợp âm thanh (mixing) ở mức cơ bản, cân bằng âm lượng các nhạc cụ hoặc áp dụng hiệu ứng để bản nhạc nghe hài hòa hơn.

• Sáng tác nhạc nền theo yêu cầu: Nhiều doanh nghiệp và nhà sản xuất nội dung đang dùng AI để tạo nhạc nền tùy biến cho video, game, phim. Ví dụ, bạn cần một đoạn nhạc nền êm dịu 3 phút cho video quảng cáo – chỉ cần nhập một số thông tin về tâm trạng, tốc độ, thể loại, AI sẽ sáng tác và xuất ra bản nhạc nền hoàn chỉnh đáp ứng yêu cầu đó. Điều này mở ra khả năng cá nhân hóa âm nhạc: nhạc được tạo ra có thể khớp chính xác với từng bối cảnh hay thương hiệu, thay vì phải chọn nhạc có sẵn trong thư viện.

Nhìn chung, AI đang được ứng dụng linh hoạt trong nhiều tình huống sáng tác âm nhạc thực tế – từ việc hỗ trợ nhạc sĩ chuyên nghiệp tìm cảm hứng mới, cho đến giúp người mới tiếp cận cũng có thể làm nhạc một cách dễ dàng hơn. Điều này mang lại lợi ích to lớn nhưng cũng đặt ra những thách thức, sẽ được đề cập trong các phần sau.

Các công cụ AI nổi bật trong sáng tác nhạc

Trên thị trường hiện nay đã xuất hiện nhiều công cụ và nền tảng AI giúp hỗ trợ sáng tác nhạc. Dưới đây là một số cái tên tiêu biểu cùng chức năng và ưu điểm của từng công cụ:

AIVA – Nhà soạn nhạc AI ảo đa phong cách

AIVA (Artificial Intelligence Virtual Artist) là một trong những công cụ AI sáng tác nhạc nổi tiếng nhất hiện nay. AIVA được thiết kế như một “nhà soạn nhạc ảo”, có thể sáng tác nhạc trong hơn 250 phong cách khác nhau (từ cổ điển, piano thính phòng cho đến nhạc phim điện ảnh). Công cụ này đặc biệt mạnh trong việc tạo ra nhạc nền cảm xúc cao cho phim, game hoặc quảng cáo. Ưu điểm lớn của AIVA là tính thân thiện với người dùng: giao diện trực quan cho phép người dùng chọn thể loại, độ dài, tâm trạng... rồi AIVA sẽ tự động tạo ra bản nhạc tương ứng. Chất lượng nhạc do AIVA tạo ra được đánh giá “nghe khá tự nhiên và giàu cảm xúc” – thậm chí AIVA còn từng được công nhận là đồng tác giả âm nhạc bởi một số tổ chức bản quyền trên thế giới. Theo TRE Magazine, AIVA giúp các nhạc sĩ và nhà sáng tạo nội dung dễ dàng tạo ra những bản nhạc nền độc đáo cho video trên YouTube, TikTok, v.v., mang lại trải nghiệm mới lạ cho người nghe​ baotreonline.com. Một điểm mạnh nữa là AIVA cho phép người dùng tải xuống file MIDI của bản nhạc để tự chỉnh sửa thêm, rất hữu ích cho những ai muốn tinh chỉnh chi tiết tác phẩm do AI tạo ra.

Amper Music – Tạo nhạc nền nhanh chóng theo nhu cầu

Amper Music là một nền tảng AI sáng tác nhạc hướng đến đối tượng sản xuất nội dung (content creators) và doanh nghiệp truyền thông. Công cụ này cho phép người dùng tạo ra nhạc nền phù hợp nhu cầu gần như ngay lập tức. Với Amper, bạn không cần kiến thức nhạc lý sâu – chỉ cần chọn thể loại (ví dụ: pop, cinematic, ambient), chọn tâm trạng (vui tươi, buồn, kịch tính...) và điều chỉnh độ dài mong muốn, Amper sẽ tự động sản xuất một bản nhạc hoàn chỉnh đáp ứng các tiêu chí đó. Giao diện của Amper rất trực quan, giúp người dùng dễ dàng tùy chỉnh các yếu tố như thể loại, tốc độ và phong cách cho bản nhạc​trituenhantao.io. Ưu điểm nổi bật của Amper là tốc độ – chỉ mất vài chục giây để có sản phẩm – và bản quyền rõ ràng: nhạc do Amper tạo ra thuộc về người dùng, thuận tiện để làm nhạc nền cho video, podcast mà không lo vi phạm bản quyền. Amper đã từng gây chú ý khi hợp tác với ca sĩ Taryn Southern để sản xuất album “I AM AI” – một trong những album âm nhạc đầu tiên do AI tham gia sáng tác và sản xuất toàn bộ ​khoahoc.tv. Điều thú vị là triết lý thiết kế của Amper hướng tới sự kết hợp chặt chẽ giữa AI và con người: nhóm phát triển Amper khẳng định AI của họ được tạo ra không nhằm thay thế nhạc sĩ, mà để hợp tác với con người, giúp mở ra những hướng sáng tác mới​ khoahoc.tv.

MuseNet – AI của OpenAI sáng tác nhạc đa thể loại

MuseNet là mô hình AI sáng tác nhạc do OpenAI phát triển, nổi bật với khả năng phối hợp nhiều phong cách và nhạc cụ trong cùng một bản nhạc. MuseNet có thể tạo ra các bản nhạc dài đến khoảng 4 phút với tối đa 10 nhạc cụ, kết hợp các thể loại khác nhau – ví dụ, bạn có thể yêu cầu một đoạn nhạc kết hợp phong cách cổ điển của Mozart với nhạc jazz, hoặc nhạc pop hiện đại với dàn nhạc giao hưởng. Nhờ được huấn luyện trên lượng dữ liệu khổng lồ gồm nhiều thể loại nhạc, MuseNet có thể tuân thủ các quy tắc nhạc lý của từng phong cách và tạo ra tác phẩm mới nghe khá thuyết phục trong phong cách đó ​restack.io. Ưu điểm của MuseNet là tính sáng tạo vượt trội – mô hình này đôi khi đưa ra những sự kết hợp phong cách độc đáo mà con người ít nghĩ đến, từ đó gợi mở những ý tưởng âm nhạc mới lạ. Mặc dù MuseNet ban đầu chủ yếu là dự án nghiên cứu và trình diễn công nghệ (OpenAI đã cho công chúng trải nghiệm phiên bản demo vào năm 2019), nhưng nó đã chứng minh tiềm năng của việc dùng AI để phá vỡ giới hạn thể loại trong sáng tác nhạc. MuseNet cho thấy một tương lai nơi AI có thể giúp nghệ sĩ thử nghiệm fusion các dòng nhạc một cách dễ dàng.

Các công cụ AI âm nhạc khác

Bên cạnh những cái tên tiêu biểu kể trên, lĩnh vực AI sáng tác nhạc còn rất nhiều công cụ đáng chú ý khác phục vụ cho các nhu cầu đa dạng:

• OpenAI Jukebox: Mô hình AI có khả năng sáng tác nhạc có lời hát. Jukebox có thể tạo ra những bài hát hoàn chỉnh, bao gồm cả phần giai điệu, hòa âm và giọng hát tổng hợp theo phong cách của nhiều nghệ sĩ khác nhau. Đây là bước tiến lớn, mở ra khả năng AI hỗ trợ sáng tác ca khúc thay vì chỉ nhạc không lời.

• Google Magenta: Dự án mã nguồn mở của Google tập trung vào ứng dụng AI trong nghệ thuật, trong đó có âm nhạc. Magenta cung cấp nhiều công cụ sáng tác nhạc AI cho lập trình viên và nhạc sĩ, như MusicVAE (một biến thể VAE tạo giai điệu), Music Transformer (mô hình transformer sáng tác nhạc dài hạn) và các plugin như Magenta Studio tích hợp vào phần mềm DAW để tạo giai điệu, hòa âm, v.v.

• Boomy: Nền tảng cho phép người dùng không chuyên tạo bài hát chỉ với vài cú nhấp chuột. Boomy đã tạo ra hàng triệu bản nhạc do người dùng sinh ra với sự hỗ trợ của AI, sau đó phân phối các bản nhạc này lên Spotify, YouTube... Điểm độc đáo là Boomy giúp phổ biến hóa việc sáng tác nhạc, ai cũng có thể trở thành “nghệ sĩ tạo nhạc bằng AI”.

• Một số công cụ khác: Humtap (tạo nhạc từ giai điệu người dùng tự ngân nga), Soundraw và Ecrett Music (tạo nhạc nền theo nội dung video), MuseGAN (AI tạo nhạc bằng mạng GAN) v.v. Mỗi công cụ có những tính năng riêng, nhưng tựu trung đều hướng đến mục tiêu dễ dàng hóa việc sáng tác và mở rộng khả năng sáng tạo thông qua AI.

Lợi ích của việc ứng dụng AI tạo sinh trong âm nhạc

Việc ứng dụng AI tạo sinh trong sáng tác nhạc mang lại nhiều lợi ích thiết thực, cả cho cá nhân nghệ sĩ lẫn cho ngành công nghiệp âm nhạc nói chung:

• Tiết kiệm thời gian và chi phí sản xuất: AI có thể đảm nhận những công đoạn tốn nhiều thời gian như viết nhạc nền, tạo beat, thử nghiệm phối khí... trong thời gian ngắn. Điều này giúp rút ngắn chu kỳ sản xuất âm nhạc, nghệ sĩ có thể cho ra sản phẩm nhanh hơn mà không cần huy động nhiều nhân lực. Với doanh nghiệp, sử dụng AI để tạo nhạc nền cũng tiết kiệm chi phí hơn so với thuê phòng thu và nhạc sĩ sáng tác truyền thống.

• Mở rộng khả năng sáng tạo và cảm hứng: AI như một nguồn ý tưởng vô tận, sẵn sàng đưa ra những giai điệu, hợp âm mà có thể con người chưa từng nghĩ tới. Điều này đặc biệt hữu ích khi nhạc sĩ gặp bí ý tưởng (writer’s block) – AI sẽ đề xuất các hướng đi mới, kích thích trí sáng tạo của con người. Sự kết hợp giữa óc sáng tạo của con người và gợi ý từ AI có thể dẫn đến những tác phẩm độc đáo, pha trộn nhiều màu sắc âm nhạc.

• Cá nhân hóa và đa dạng hóa âm nhạc: Nhờ AI, âm nhạc có thể được tùy biến cho từng cá nhân hoặc ngữ cảnh. Ví dụ, các dịch vụ streaming có thể dùng AI để tạo playlist nhạc phù hợp gu từng người dùng, trò chơi điện tử có nhạc nền biến đổi theo hành vi người chơi, hoặc một công ty có thể đặt hàng nhạc nền mang âm hưởng thương hiệu riêng. Nhu cầu trải nghiệm âm nhạc độc đáo và mang tính cá nhân như vậy đang ngày càng tăng​ globenewswire.com, và AI chính là công cụ đáp ứng hiệu quả xu hướng này.

• Dễ tiếp cận hơn cho người mới: Trước đây, sáng tác nhạc đòi hỏi phải biết nhạc lý, chơi nhạc cụ hoặc sử dụng phần mềm phức tạp. Giờ đây, với các ứng dụng AI thân thiện, bất cứ ai cũng có thể thử sáng tác nhạc. Người không rành về hòa âm phối khí vẫn có thể tạo được một bản nhạc nghe ổn để làm nhạc chuông, nhạc nền cho vlog cá nhân... Như vậy, AI đang dân chủ hóa lĩnh vực sáng tác âm nhạc, giúp nhiều người tiếp cận hơn với hoạt động sáng tạo này.

• Hỗ trợ nghệ sĩ nâng cao hiệu suất: Đối với nhạc sĩ và nhà sản xuất chuyên nghiệp, AI không chỉ tiết kiệm thời gian mà còn đóng vai trò như một trợ lý phân tích. AI có thể phân tích xu hướng thị trường, thị hiếu khán giả (dựa trên dữ liệu lớn từ mạng xã hội, streaming) để gợi ý nghệ sĩ nên sáng tác theo chủ đề hoặc phong cách nào dễ được đón nhận​ globenewswire.com. Bên cạnh đó, AI cũng có thể kiểm tra bản thu, phát hiện lỗi nhạc lý hoặc gợi ý chỉnh sửa để bản phối hoàn thiện hơn. Những điều này giúp nâng cao chất lượng và tính cạnh tranh cho sản phẩm âm nhạc cuối cùng.

Tóm lại, lợi ích của AI tạo sinh trong âm nhạc là không thể phủ nhận: từ hiệu quả kinh tế cho tới giá trị sáng tạo đều được nâng cao. Chính vì vậy, không có gì ngạc nhiên khi ngày càng nhiều nhạc sĩ, nhà sản xuất cũng như công ty âm nhạc chủ động tích hợp AI vào quy trình làm việc của mình ​globenewswire.com.

Thách thức và hạn chế của AI trong sáng tác nhạc

Bên cạnh những lợi ích, việc ứng dụng AI tạo sinh trong âm nhạc cũng đối mặt với không ít thách thức và hạn chế. Hiểu rõ những điều này sẽ giúp chúng ta có cái nhìn cân bằng và thực tế hơn:

• Thiếu chiều sâu cảm xúc và “cái hồn” của âm nhạc: Âm nhạc do AI tạo ra, dù có thể đúng về kỹ thuật, nhưng đôi khi bị nhận xét là thiếu cảm xúc chân thật so với nhạc do con người sáng tác. Cảm hứng nghệ thuật của con người gắn liền với trải nghiệm sống, câu chuyện và tâm hồn – những yếu tố mà thuật toán khó có thể lĩnh hội đầy đủ. Do đó, một thách thức lớn là làm sao để AI có thể tạo ra nhạc chạm được đến trái tim người nghe như cách con người làm.

• Nguy cơ rập khuôn và sao chép: AI học từ dữ liệu nhạc có sẵn, nên có thể sẽ lặp lại những công thức quen thuộc trong âm nhạc. Nếu dữ liệu huấn luyện thiếu đa dạng, mô hình AI dễ bị thiên vị về thể loại (genre bias) hoặc vô tình sao chép đoạn giai điệu/hòa âm từ bài nhạc gốc. Điều này không những làm giảm tính sáng tạo mà còn dẫn đến vấn đề bản quyền nếu AI tạo ra sản phẩm quá giống với tác phẩm có sẵn. Hiện nay, khía cạnh pháp lý về bản quyền nhạc do AI sáng tác vẫn chưa rõ ràng: ai sẽ sở hữu bản quyền – người dùng, công ty tạo AI, hay AI không được coi là tác giả? Đây là vấn đề mà các cơ quan luật pháp trên thế giới đang thảo luận.

• Phản ứng từ giới nghệ sĩ và công chúng: Một số nhạc sĩ lo ngại rằng AI có thể cạnh tranh hoặc thay thế họ trong tương lai. Tâm lý e dè này có thể cản trở việc chấp nhận rộng rãi AI trong cộng đồng sáng tác. Công chúng yêu nhạc cũng có thể hoài nghi về giá trị nghệ thuật của các tác phẩm do máy móc tạo ra. Liệu một bản nhạc không phải do con người “thổi hồn” vào có được xem là nghệ thuật đích thực? Những câu hỏi về đạo đức và triết lý xoay quanh AI và nghệ thuật vẫn đang được tranh luận sôi nổi.

• Kiểm soát chất lượng và tính sáng tạo của đầu ra: Mặc dù AI có thể tạo nhạc nhanh, nhưng kiểm soát chi tiết đầu ra theo ý muốn không hề đơn giản. Đôi khi AI cho ra đoạn nhạc không phù hợp yêu cầu hoặc có những chỗ “lạc tông”, buộc con người phải hiệu chỉnh lại. Việc điều chỉnh mô hình để tạo đúng phong cách mong muốn cũng đầy thách thức, giống như “dạy” một học trò sáng tác – cần thời gian và nhiều thử nghiệm. Các nhà phát triển thừa nhận rằng sản phẩm AI hiện tại có lúc khó dự đoán và chưa thể hoàn toàn ổn định ​restack.io. Do đó, vai trò của con người trong việc giám sát và tinh chỉnh vẫn rất quan trọng để đảm bảo chất lượng cuối cùng.

• Vấn đề đạo đức và minh bạch: AI hoạt động như một “hộp đen” – nó tạo ra nhạc nhưng chúng ta khó biết chính xác quá trình bên trong. Điều này đặt ra yêu cầu về minh bạch thuật toán: các nhạc sĩ và khán giả có quyền được biết AI đã sử dụng dữ liệu nào, có “vay mượn” từ tác phẩm nào không. Ngoài ra, có ý kiến cho rằng nếu một bài hát do AI tạo ra trở nên cực kỳ nổi tiếng, công lao sẽ thuộc về ai? Người lập trình ra AI, người đã bấm nút tạo bài hát, hay không ai cả? Đó là những vấn đề đạo đức mới trong kỷ nguyên AI mà ngành âm nhạc cần tìm cách giải quyết.

Tóm lại, AI trong âm nhạc không phải là đũa thần vạn năng. Để tận dụng tốt AI, chúng ta cần nhận thức rõ những hạn chế của nó, kết hợp sức mạnh của máy và óc sáng tạo của người một cách hài hòa. Chính sự phối hợp nhịp nhàng giữa con người và AI sẽ giúp khắc phục dần các thách thức, biến AI thành công cụ phục vụ âm nhạc một cách tích cực nhất.

Xu hướng tương lai: Sự kết hợp giữa con người và AI trong âm nhạc

Nhìn về tương lai, có thể thấy rõ ràng AI sẽ không thay thế người sáng tác, mà ngược lại, sự kết hợp giữa con người và AI sẽ định hình nền âm nhạc mới. Nhiều chuyên gia và nhạc sĩ tin rằng “tương lai của âm nhạc sẽ được tạo ra nhờ sự kết hợp giữa con người với trí tuệ nhân tạo” ​khoahoc.tv. Thực tế hiện nay, AI đã bắt đầu đóng vai trò như cộng sự của nhạc sĩ trong quá trình sáng tác. Xu hướng này sẽ còn tiếp tục và sâu sắc hơn:

Hình 3: Những “nhạc sĩ robot” – ẩn dụ cho vai trò của AI trong sác tác nhạc

• Con người + AI = Đôi bạn sáng tạo: Trong tương lai, chúng ta sẽ thấy mô hình hợp tác giữa nhạc sĩ và AI trở nên phổ biến. Nhạc sĩ sẽ đóng vai trò định hướng sáng tạo, đưa ra cảm hứng, ý tưởng ban đầu hoặc điều chỉnh cảm xúc tác phẩm; còn AI sẽ như một nhạc công thạo mọi phong cách, sẵn sàng hiện thực hóa ý tưởng đó thành âm thanh cụ thể. Sự kết hợp này cho phép tận dụng điểm mạnh của cả hai: con người có tư duy và cảm xúc, AI có sức mạnh tính toán và kho kiến thức khổng lồ. Chẳng hạn, cuộc thi AI Song Contest những năm gần đây cho thấy các đội thi đã biết cách khai thác AI để tạo phần beat, giai điệu… rồi con người viết lời và hoàn thiện – sản phẩm cuối cùng là sự giao thoa độc đáo của đôi bên.

• Vai trò mới của nhạc sĩ trong kỷ nguyên AI: Thay vì lo sợ bị thay thế, nhiều nhạc sĩ đang chủ động học cách sử dụng AI như một công cụ trong phòng thu. Kỹ năng mới có thể hình thành là “huấn luyện” AI âm nhạc – ví dụ cung cấp cho AI phong cách mong muốn, dữ liệu tham khảo phù hợp để AI tạo ra nhạc đúng ý hơn. Nhạc sĩ tương lai có thể kiêm luôn vai trò như một nhà thiết kế âm thanh cùng AI, biết chọn mô hình AI nào cho dự án nào, biết “giám đốc sáng tạo” cho AI nhằm đạt kết quả tốt nhất. Có thể hình dung, công việc sáng tác nhạc sẽ bao gồm cả lập trình cảm xúc cho AI, mở ra một phạm vi kỹ năng hoàn toàn mới trong lĩnh vực âm nhạc.

• Công nghệ AI âm nhạc ngày càng tiên tiến: Về mặt công nghệ, các mô hình AI âm nhạc sẽ tiếp tục phát triển vượt bậc. Những hệ thống như MusicLM của Google hay MusicGen của Meta (ra mắt 2023) cho thấy viễn cảnh AI có thể tạo nhạc từ mô tả ngôn ngữ tự nhiên – bạn chỉ cần “yêu cầu” bằng lời, AI sẽ sáng tác nhạc theo đúng yêu cầu đó. Trong tương lai, chất lượng nhạc do AI tạo ra sẽ ngày càng cao, thậm chí phân biệt được sắc thái cảm xúc tinh tế. AI cũng có thể học từ phản hồi của khán giả (thông qua dữ liệu nghe nhạc trực tuyến) để tự cải thiện phong cách sáng tác cho phù hợp thị hiếu. Chúng ta có thể sẽ chứng kiến sự ra đời của những album âm nhạc AI hoàn chỉnh, nơi AI tạo ra phần lớn âm thanh còn con người giám sát và hiệu chỉnh cuối cùng.

• Thị trường âm nhạc mới do AI tạo ra: Sự kết hợp người – AI sẽ hình thành những mô hình kinh doanh âm nhạc mới. Ví dụ, các thư viện nhạc số khổng lồ được tạo ra hoàn toàn bởi AI, sẵn sàng cấp phép với chi phí thấp; các dịch vụ nhạc tùy biến cho từng cá nhân (mỗi người dùng có playlist hay thậm chí bài hát cá nhân do AI sáng tác dựa trên dữ liệu người đó cung cấp). Doanh thu từ những sản phẩm âm nhạc do AI tạo ra dự kiến sẽ tăng mạnh mẽ, đóng góp không nhỏ vào toàn ngành công nghiệp. Như đã đề cập, thị trường AI âm nhạc toàn cầu có thể đạt đến hàng tỷ USD trong vài năm tới, kéo theo đó là nhiều startup và nhà đầu tư tham gia vào lĩnh vực này. Điều này hứa hẹn một hệ sinh thái âm nhạc phong phú, nơi bên cạnh các nghệ sĩ truyền thống còn có “nghệ sĩ AI” và các nhà cung cấp dịch vụ âm nhạc bằng AI cùng song hành.

• Giữ vững giá trị con người trong âm nhạc: Dù AI phát triển đến đâu, âm nhạc suy cho cùng vẫn là nghệ thuật của cảm xúc con người. Vì vậy, xu hướng tương lai nhấn mạnh vào việc dùng AI để mở rộng khả năng sáng tạo cho con người, chứ không phải thay thế hoàn toàn. Những nhạc sĩ thành công sẽ là những người biết dùng AI như một nhạc cụ mới, làm chủ nó để thể hiện tiếng nói nghệ thuật riêng. Khán giả cũng sẽ ngày càng cởi mở hơn với âm nhạc do AI đồng sáng tác, miễn là tác phẩm đó chạm được đến cảm xúc của họ. Cuối cùng, con người vẫn ở trung tâm của âm nhạc, còn AI là công cụ giúp nâng tầm cho trải nghiệm âm nhạc mà thôi.

Kết luận: AI đồng hành cùng sự sáng tạo của con người

Sự xuất hiện của AI tạo sinh trong sáng tác nhạc đánh dấu một chương mới đầy thú vị cho ngành âm nhạc. Từ chỗ e dè, chúng ta đang dần thấy AI trở thành người bạn đồng hành trong quá trình sáng tạo. Điều quan trọng là nhận thức: AI không thể thay thế con người, mà nó được sinh ra để đồng hành và mở rộng sức sáng tạo cho con người. Nhạc sĩ Drew Silverstein – đồng sáng lập Amper – từng nhấn mạnh rằng tương lai âm nhạc là sự kết hợp hài hòa giữa con người và AI, chính vì vậy Amper được thiết kế để hợp tác chứ không phải làm thay con người​ khoahoc.tv. Đây cũng là tinh thần chung mà nhiều người trong giới âm nhạc và công nghệ đang hướng tới.

Đối với người mới tìm hiểu về AI: đừng ngần ngại trải nghiệm các công cụ AI âm nhạc. Hãy coi chúng như những nhạc cụ mới. Ban đầu có thể lạ lẫm, nhưng khi bạn biết cách “chơi”, chúng sẽ mở ra những chân trời âm thanh mới mà bạn chưa từng nghĩ tới. Biết đâu, bạn sẽ sáng tác được một giai điệu bắt tai nhờ gợi ý từ AI, hay hoàn thiện nhanh bản nhạc demo cho dự án khởi nghiệp của mình mà không tốn quá nhiều chi phí.

Đối với doanh nghiệp trong lĩnh vực âm nhạc: AI tạo sinh mang lại cơ hội lớn để đổi mới dịch vụ và sản phẩm. Từ sản xuất nhạc nền, quảng cáo cho tới ứng dụng giáo dục âm nhạc, AI đều có thể góp phần nâng cao hiệu quả. Hãy tận dụng AI để cá nhân hóa trải nghiệm khách hàng, tạo ra những dịch vụ âm nhạc thông minh hơn (ví dụ: ứng dụng luyện thanh với phản hồi AI thời gian thực, nền tảng streaming biết sáng tác nhạc theo tâm trạng người nghe...). Sự đón đầu công nghệ AI sẽ giúp doanh nghiệp âm nhạc cạnh tranh mạnh mẽ trong thời đại số.

Sau cùng, âm nhạc luôn cần cảm xúc và sự sáng tạo của con người. AI, với tất cả sức mạnh tính toán, vẫn thiếu một “trái tim” biết rung động. Chính vì vậy, vai trò của con người trong sáng tác sẽ không bao giờ mất đi. Thay vào đó, con người và AI sẽ ngày càng hiểu nhau hơn, hỗ trợ lẫn nhau tạo nên những tác phẩm tuyệt vời. Hãy tưởng tượng một thế giới nơi mọi người đều có thể sáng tác bài hát riêng của mình với sự trợ giúp của AI – đó sẽ là một thế giới tràn ngập âm nhạc đa dạng và sáng tạo chưa từng có.

AI tạo sinh trong sáng tác nhạc là một bước tiến lớn, và chúng ta đang may mắn được chứng kiến bước chuyển mình này. Hãy đón nhận AI với tâm thế cởi mở và sáng suốt, biến nó thành nguồn cảm hứng để âm nhạc của chúng ta ngày càng phong phú, thăng hoa. AI sẽ không lấy đi cái hồn nghệ sĩ, mà ngược lại, nếu biết tận dụng, nó sẽ thổi thêm gió cho đôi cánh sáng tạo của con người bay cao hơn.

Khám phá nhiều kiến thức về AI tại Fanpage Học Viện Ứng Dụng AI 

Học thêm các khóa học về AI tại đây!